De belangrijkste vorm van fosfaat

Fosfaatis een van nature voorkomende vorm van elementair fosfor en is te vinden in veel fosfaatmineralen. Elementair fosfor of fosfide is moeilijk te vinden (slechts een zeer kleine hoeveelheid kan worden gevonden in meteorieten). In de mineralogie en geologie verwijst fosfaat naar steen of erts dat fosfaationen bevat.
De grootstefosfaatsteenpoederafzettingen in Noord-Amerika bevinden zich in centraal Florida in de Verenigde Staten, Soda Springs in Ideho en het kustgebied van North Carolina. En de volgende bevinden zich in de buurt van Charleston in Montana, Tennessee, Georgia en South Carolina. Nauru, een klein eilandland, had vroeger een grote hoeveelheid hoogwaardige fosfaatmineralen, maar is nu uitgebreid opgegraven. Fosfaatsteenpoeder is ook te vinden op het eiland Navassa, Marokko, Tunesië, Israël, Togo en Jordanië, waar ook veel fosfaat wordt gewonnen.
In de biologie komt fosfor voor in de vorm van vrije fosfaationen in de oplossing, "anorganisch fosfaat" genaamd, die moet worden onderscheiden van andere fosfaten in fosfaat. Anorganisch fosfaat wordt weergegeven door Pi, dat kan worden afgeleid van de hydrolyse van pyrofosfaat (weergegeven door PPi).
Fosfaat is echter meestal aanwezig in de vorm van adenosinemonofosfaat (AMP), adenosinedifosfaat (ADP), adenosinetrifosfaat (ATP), deoxyribonucleïnezuur (DNA) en ribonucleïnezuur (RNA), en kan worden gehydrolyseerd door ADP. vrijgelaten. Er zijn vergelijkbare reacties op andere difosfor- of trifosfor-nucleosiden. De fosforanhydridebindingen in ADP en ATP, of andere difosfor- en trifosfornucleosiden bevatten veel energie en hebben daarom een ​​belangrijke plaats in de biologie. Ze worden over het algemeen hoogenergetisch fosforfosfaat genoemd, net als creatinefosfaat in spierweefsel. Sommige verbindingen zoals fosfines worden ook gebruikt in de organische chemie, maar het lijkt geen natuurlijke tegenhangers te hebben.

Vanwege het belang vanfosfaatvoor organismen, wordt het in hoge mate verzameld in de ecologie. Daarom is het vaak een beperkt reagens in de omgeving en bepaalt de beschikbaarheid ervan de snelheid van biologische groei. Het toevoegen van een grote hoeveelheid fosfaat aan een fosfaatarme omgeving of microbiële omgeving zal grote gevolgen hebben voor de ecologie. De waterval van een bepaald soort organisme zal bijvoorbeeld de dood van andere organismen veroorzaken, en de afname van het aantal van een bepaald soort organisme zal leiden tot een gebrek aan hulpbronnen zoals zuurstof (zie eutrofiëring). Bij vervuiling is fosfaat het hoofdbestanddeel van het totaal aan opgeloste stoffen (een belangrijke indicator voor de waterkwaliteit).